Na­u­czy­ciel urzą­dził więk­szą uro­czy­stość dla dzie­ci szkol­nych na Gwia­zd­kę w szko­le. Ob­chody te roz­po­czy­nały się po obie­dzie o go­dzi­nie 16.30. Dzie­ci sa­me wy­stro­i­ły dzień przed­tem cho­in­kę i ca­łą kla­sę. Wie­lu ro­dzi­ców, i Po­la­ków, i Niem­ców, bra­ło udział i wy­peł­ni­li ca­ły lo­kal szkol­ny. Uro­czy­sto­ść miała na­stę­pu­ją­cy pro­gram:

1. Anioł pa­ste­rzom mówił.
2. Ko­lę­da.
3. He­i­li­ge Na­cht auf En­gel­schwin­gen.
4. Prze­mo­wa.
5. Gwia­zd­ka Mi­cha­sia.
6. Gdy się Chry­stus ro­dzi.
7. Za­grzmia­ła, ru­nę­ła.
8. Al­le Jah­re wie­der.
9. Wi­gi­lia.
10. We­ih­nacht.
11. Przy­bie­że­li do Be­tle­jem.
12. Ci­cha noc, świę­ta noc.

Stare Polaszki, 21 gru­dnia

Żydzi!

Wobec panującego obecnie ciężkiego kryzysu ekonomicznego, uważamy za swój święty obowiązek wystąpić do ludności żydowskiej z następującą odezwą.

Zbliżają się święta Wielkanocne [święta Pesach], wśród upośledzonych przez los, którym musimy przyjść z pomocą przez dostarczanie im produktów świątecznych, znajdują się obecnie oprócz ofiar wojny – ofiary kryzysu ekonomicznego.  […]

Zeszłego roku o tej porze T[owarzystwo] „Bejt-Lechem” (Dom Chleba) było już zaopatrzone we wszelkie niezbędne produkty wielkanocne, w tym roku zaś brak mu produktów i funduszów do tego stopnia, że nie mogło jeszcze nawet rozpocząć wielkiej akcji Pesachowej. Nie przypuszczamy ani na chwilę, iż będziecie mogli spokojnie zasiąść do Sederu [wieczerza], wiedząc, iż bracia wasi głodni są w te uroczyste święta.

Żydzi! Macie wielkie zadanie do spełnienia, a czas na to bardzo krótki.

Spieszcie z wielką akcją ofiarną, którą musicie natychmiast przeprowadzić. Żaden Żyd nie może uchylić się od współudziału. Wzywamy Was w Imię Świętej Tory i Jej Świętych Przykazań do rozpoczęcia akcji ofiarnej.

Wszyscy Żydzi bez wyjątku obowiązani są kupić kartki „MuesChitim” Tow. „Bejt-Lechem”. Każdy Żyd zamożny i średniozamożny powinien spełnić ten święty obowiązek, i my, Rabinat Warszawski, żądamy kategorycznie, aby żaden Żyd nie zasiadł do tradycyjnego Sederu i nie spożywał pierwszego kęsa macy, dopóki nie spełni tego świętego obowiązku względem biednych braci, którzy pokładają jedyną nadzieję w T[owarzyst]wie „Bejt-Lechem”.

Warszawa, 31 marca

Będzie dziś „uczta” czy też nie będzie? To był temat prawie całego wczorajszego dnia. [...] Wieczór. Spokojnie – nikogo nie wołają. A więc będzie czy nie? Wreszcie sygnały światłem, trzy zgaszenia, więc wołają. Idzie Sperber, o ile będzie uczta, zawezwie światłem resztę. Mija pewien czas, straciliśmy nadzieję na pójście, ale są sygnały. Ruch, krzyk, hałas i ubieranie się. Kto idzie pierwszy? Drugi? Ja cieszę się na pójście, choć zazwyczaj niezbyt się z tym spieszę. Dziś chętnie chcę zjeść coś dobrego i... napić się. Napić się i być w dobrym humorze. Wreszcie towarzystwo wyłazi. My idziemy ostatni. Zabieramy przygotowane prezenty (leżały w budzie psa) i walimy prosto. Jędrzej już szedł nas wołać, bo Pola wyjątkowo dłużej dziś się zbierała (założyła aż... sukienkę i koszulę dzienną).

Wchodzimy, krótkie życzenia, Pola wręcza prezenty; małej Irce osobno, ta od razu rozpakowuje, bo jest ciekawa. Wszyscy gapią się na nas – co przynieśliśmy. Całe towarzystwo siedzi dookoła stołu, pierwszy raz w ciągu całego roku znajdujemy się w komplecie, w dziewięcioro, w mieszkaniu. Stół obficie zastawiony, siadamy więc do „roboty”. Idzie na pierwszy ogień wódka, a potem towarzystwo zmiata, że hej. Nikt nie puszcza ani słowa z gęby, tylko zęby i widelce szczękają. Jędrzej podaje półmisek za półmiskiem. Pyszne rzeczy – wędzonka, szynka, kiełbasa, salceson, wódka, babka, bułka, ciasto i piwo. Mieszamy to w różnych porządkach. Jeden łapie przed drugim, bo... zaraz nie będzie.
Pola była głodna, więc wódka od razu jej zakręciła w głowie, ja pomagam jej wypić resztę, a także piwo przeznaczone dla niej. Z wódką jest zawód. Wszyscy liczyli na parę litrów, ale dano zaledwie jeden litr. Okazało się potem, że to... Sperber nabuntował Jędrzeja, by więcej nie dał, obawiał się upicia i awantur. Jędrzej nie dał się prosić dwa razy.
W każdym razie humory były wyśmienite, zrozumiałe, gdy się podjadło i popiło. Były toasty, gadało się, pocieszało Jędrzeja, że będzie lepiej, że następne święta... to już na pewno na wolności będzie się obchodziło. Jędrzej miał pretensje, bo to samo w ubiegłym roku mu się przyrzekało.

Kołomyja, 27 grudnia

Była to Wielka Sobota Wielkanocna, po raz pierwszy obchodzona w wolnej ojczyźnie po pięcioletniej gehennie okupacyjnej święto wiosny i nadziei. Dostroiła się do niego pogoda owego pierwszego powojennego roku, było ciepło i słonecznie, po zimie ani śladu. W śródmieściu ruch jak w najlepszych latach przedwojennych, w sklepach tłok, restauracje i kawiarnie pełne, wszyscy radośnie ożywieni, zajęci zakupami. Aż się wierzyć nie chciało, że zaledwie trzy miesiące temu, tu i w innych rejonach kraju na zachó od Wisły, czyhała na każdym kroku śmierć w czarnym mundurze z trupią czaszką. 

Górny Śląsk, 31 marca

Dzieliłam się z Wami jajkiem, całkiem prawdziwym – kupiłam sobie 2 – acha (po 5 rb. sztuka! jest to rozrzutność, ale zrobiona dla Wielkanocy, niech moje biedne „pogany” przecież coś zobaczą do ludzi podobnego), jedno pofarbowałam historycznymi papierkami z cykorii na śliczny czerwony kolor. Baźki moje dosyć słabo reprezentowały wiosnę, uzupełniały ją jednak Wasze karteczki, baranek robił mi wyrzuty, że zapomniałam mu posiać owies, o czym po tylu latach nie zapomniały moje tutejsze niemieckie katoliki – mogłam śmiało uszczknąć dwie garści z obroku naszego Orlika [...] czy źrebiąt. Mięsiwa reprezentuje pasztet z konserwy, autentyczną świnię „dziecięcina ciotki” (nie z ciotki) skrzętnie na ten cel przechowana. Poza tym są kotlety ze szczupaka (rybak jezdem, nie byle co), buraczki (z suszonych – można tu kupić kapustę, marchew i buraki ok. 10 rb. za kg, obiecano mi też cebulę, ale na razie obiecano), ze słodkich potraw – ryż (6,60 za kg) ozdobiony patriotycznie konfiturą z porzeczek leśnych (smorodina). [...] świętuję starannie, opracowując dekoracje mojej izbuszki [...].

Dienieżkino n. Jenisejem, Kraj Krasnojarski, 5 kwietnia 

Piszę w Wigilię – deszczową i mglistą. […] 

Grudzień deszczowy, mglisty, smutny, mania świąteczna w pełni. Trzeba to odbyć, nie ma rady […]. 

No – rodzina przyszła, idę na wilię, jutro będę pisać dalej.

Dopisuję parę słów po wilii. Było troszkę smutno, trochę nudno – jakaś za bardzo świecka jest dziś wigilia – może przez stałą obecność radia, płyty itd. Dostałem w prezencie ostatnie wydanie pism Norwida – trzeba go będzie poczytać, bo w gruncie rzeczy mało kto go dobrze zna. Jest wieczór – Warszawa świętuje, obżera się, ta nowa Warszawa, którą niezbyt lubię – ale innej już nie będzie, przynajmniej za mojego życia. To śmieszna rzecz płakać nad tym, że przeszłość minęła – tylko że w Polsce poszczególne okresy tak są od siebie różne, że aż staje się to absolutne – jakaż tu może być ciągłość pokoleń i kultury? Niewesołe – ale prawdziwe. 

Warszawa, 24 grudnia

Łaziłem trochę po mieście – bardzo jest w święta osobliwie: ogromne, zupełnie bezludne bloki, taki jakiś nowoczesny Utrillo. W kościołach kolorowe szopki, sporo ślubów i chrzcin, od czternastej za to już zupełna przyprószona śniegiem pustka. Wszyscy żrą w domu albo oglądają telewizję. 

Warszawa, 25 grudnia 

Wielki Piątek, pielgrzymka do Kalwarii. Nie chcę zbyt długo uczestniczyć w obrządku religijnym, odprawianym jak średniowieczne misterium, na górce z kaplicą, daję się więc porwać, jak na obrazie Breughla, grającym w kości i popijającym piwo, którzy zajmują dolne partie pejzażu. Wracam na miejsce obrządku, gdy dobiega on końca i gdy w dali znikają posrebrzane hełmy wojowników rzymskich; spotykam dwie staruszki w fartuchach – nagrywają odgłosy uroczystości na trzymanym w wyciągniętej ręce małym magnetofonie kasetowym.

Kalwaria Zebrzydowska, 17 kwietnia